Brylant czy diament? Jaki wybrać brylant? Jaki brylant do pierścionka zaręczynowego? Czym jest czystość brylantów? Jak rozpoznać brylant? Jakie są certyfikaty do brylantów? Czy brylant musi mieć certyfikat? – W tym poradniku postaramy się odpowiedzieć na powyższe pytania.

W poprzednim poradniku omawialiśmy różnice między diamentem a brylantem. Na potrzeby tego poradnika w skrócie możemy powiedzieć, że brylant to diament, który został wyszlifowany na szlif brylantowy – potocznie na taki kamień mówimy brylant. Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z poprzednim poradnikiem w którym szczegółowo omawiamy temat diamentów.

Kliknij i zobacz cały poradnik:

Jak ocenia się diamenty lub brylanty? Jakie diamenty są dobre? Co wpływa na cenę diamentów?

Na ocenę diamentów składa się kilka elementów. W języku angielskim ocenę brylantów nazywa się zasadą 4C:

• Color – Barwa diamentu
• Clarity – Czystość diamentu
• Cut – Szlif diamentu
• Carat – Masa karatowa

Wybierając odpowiedni diament dla siebie należy się kierować tymi czterema parametrami w pierwszej kolejności. Oczywiście, są jeszcze inne dodatkowe parametry składające się na ogólne ocenę kamienia – jednak wskazane powyżej są najważniejsze.

Zasada 4C – Color – Barwa diamentu

Czym jest barwa diamentu? Jakie są barwy diamentów? Jak oceniamy barwę diamentów lub brylantów?

Barwę diamentów oceniamy od litery D (bezbarwny) do litery Z (lekko zabarwione). Są to typowe barwy diamentów, gdzie najbardziej pożądanymi  barwami są D E F – czyli w grupie barw określanych jako bezbarwne. Kolejną grupą są barwy G H I J – określane jako prawie bezbarwne. Barwy określane jako delikatnie zabarwione to K L M. Bardzo lekko zabarwione to  – N O P Q R. Ostatnią grupą są S T U V W X Y Z – które określamy jako lekko zabarwione.

W biżuterii najczęściej spotykane są diamenty z pierwszej grupy – bezbarwny D E F – oraz prawie bezbarwne – G H I J.

Barwę diamentów określa się porównując je do specjalnych wzorców. Bardzo istotne jest oświetlenie podczas określania barwy. Według norm taką ocenę powinno się wykonać przy warunkach normalnego dziennego oświetlenia lub przy użyciu specjalistycznych lamp z oświetleniem sztucznym.

Odpowiadając na pytanie – Jaką barwę brylantu wybrać? – jeśli zależy Państwu na możliwie „najczystszej” barwie to D E F. Diamenty w tej barwie przeważnie mają również większą wartość.

Amerykański instytut gemmologiczny GIA mówi o barwie diamentów następująco:

„Diamond color actually means lack of color” ~ Barwa diamentu w rzeczywistości oznacza brak barwy.

Zdjęcie poglądowe  – różnica między klasami barwnymi diamentów

Czym jest barwa fantazyjna brylantów? Co to jest barwa fantazyjna? Jakie są barwy fantazyjne diamentów?

Barwa fantazyjna, to barwa która nie mieści się w typowej skali barwnej diamentów oznaczanej od litery D (bezbarwny) do Z (żółty). Na przykład jak określić barwę brylantu który jest czarny? – barwą fantazyjną.

Barwa fantazyjna (fancy colours), to określenie grupy barw które charakteryzują się dużym nasyceniem barwnym i jaskrawością wykraczającą po za typowe barwy oceniane w zakresie od D do Z. Diamenty o fantazyjnej barwie mogą być jaskrawożółte, pomarańczowe, zielone, różowe, filetowe, niebieskie lub czarne.

Dlaczego niektóre diamenty mają tak fantazyjne barwy? – z powodu obecności dodatkowych pierwiastków podczas tworzenia się diamentów. Przykładowo na pojawienie się barwy niebieskiej może wpłynąć obecność boru.  Dla barwy zielonej będzie to obecność naturalnego źródła promieniowania.

W ostatnim czasie bardzo popularne stały się diamenty o barwie brązowej. Przez wiele wieków były one dość tanie, zazwyczaj niskiej jakości i posiadały wiele niedoskonałości. Jubilerzy nie chętnie z nich korzystali, dlatego najczęściej stosowane były w przemyśle. Dopiero w 1986 roku odkrycie wielkiego złoża diamentów w Argyle (Australia). Większość wydobywanych tam diamentów ma barwę brązową oraz dobrą jakość. Chcąc wykorzystać wydobywane tam kamienie, firmy zaczęły używać „marketingowych” nazw na brązowe diamenty takich jak: czekoladowe diamenty, konikowe diamenty, szampańskie diamenty. Z czasem okazał się to bardzo dobry zabieg, dzięki któremu czekoladowe diamenty w ciągu dwóch dekad wzrosły na wartości kilkukrotnie.

Zasada 4C – Clarity – Czystość diamentu

Czym jest czystość diamentów? Czym jest czystość brylantów? Jak ocenić czystość diamentu? Co to jest skaza? Czym jest inkluzja w diamencie?

Czystość diamentów odnosi się do obecności skaz i inkluzji. Każdy diament zawiera pewne zanieczyszczenia które rozróżniamy jako:

• Skazy – zanieczyszczenia na zewnętrznej części, a w nich:
  otarcia, naturał (naturalna powierzchnia kryształu), dodatkowa faseta, chropowata rondysta.
• Inkluzje – zanieczyszczenia wewnątrz kamienia, a w nich:
  wrostki mineralne, linie i płaszczyzny bliźniacze, linie i płaszczyzny wzrostu

Czystość diamentów określa się na podstawie ilości występowania zanieczyszczeń. Ocenę kamieni wykonuje się lupą z 10 krotnym powiększeniem. Jest to standardowa technika powszechnie stosowana i jest to narzędzie oceny. Nie można korzystać podczas wykonywania oceny czystości diamentu z innych urządzeń jak np. mikroskop z dużo większym przybliżeniem. Ocena czystości diamentów może być wykonana tylko za pomocą specjalistycznej lupy. Dlaczego można oceniać diamenty tylko za pomocą takiej lupy? – gdyby każdy oceniający, używał innych urządzeń, z innym powiększeniem oceny kamieni były by zbyt różne ze względu na użycie innych narzędzi optycznych.

W jaki sposób klasyfikuje się czystość diamentów?

Czystość diamentów może być różnie określana – w zależności od wyboru metodologi danej instytucji gemologicznej. Najbardziej popularne metody oceniania czystości diamentów wyznaczne są przez HRD Antwerp (Europejska instytucja) oraz GIA (Amerykańska instytucja).

Metodyka oceny przyjęta przez HRD Antwerp:

• LC – Lupowo czysty (Loupe Clean) [podklasy: bez]
  
• VVS – Bardzo, bardzo małe inkluzje (Very Very Small Inclusions) [podklasy: VVS1, VVS2]
• VS – Bardzo małe inkluzje (Very Small Inclusions) [podklasy: VS1, VS2]
• SI – Małe inkluzje (Small Inclusions) – nie widoczne nieuzbrojonym okiem [podklasy: SI1, SI2]
• P – Skazy / inkluzje widoczne nieuzbrojonym okiem (Pique) [podklasy: P1, P2, P3]

Metodyka oceny przyjęta przez GIA:

• FL – Bez skazy – Skazy i inkluzje są nie widoczne przy powiększeniu 10x (Flawless) [podklasy: bez]
  
• IF – Bezbłędny wewnętrznie – Inkluzje są nie widoczne przy powiększeniu 10x (Internally Flawless) [podklasy: bez]
• VVS – Bardzo, bardzo małe inkluzje (Very, Very Slightly Included) [podklasy: VVS1, VVS2]
• VS – Bardzo małe inkluzje (Very Slightly Included) [podklasy: VS1, VS2]
• SI – Małe inkluzje (Slightly Included) – nie widoczne nieuzbrojonym okiem [podklasy: SI1, SI2]
• I – Inkluzje / skazy widoczne nieuzbrojonym okiem (Included) [podklasy: I1, I2, I3]

Zdjęcie poglądowe  – wizualizacja, porównanie oceny czystości brylantu

W Polsce najczęściej sprzedawana jest biżuteria z diamentami o czystości SI. Wynika to z faktu, że zanieczyszczenia są jeszcze nie widoczne „gołym” (nie uzbrojonym) okiem, a cena pozostaje dość atrakcyjna. Nasza firma na zamówieni Klientów może przygotować biżuterię z każdą czystością diamentów, brylantów z certyfikatami międzynarodowych instytucji gemmologicznych.

Zasada 4C – Cut – Szlif diamentu

Jaki jest dobry szlif diamentu? Jak oceniamy szlif diamentów? O czym mówi nam jakość szlifu diamentu?

Ocenę szlifu diamentu dokonujemy o 3 podstawowe parametry: proporcje, wykończenie i symetria. Mają one niesamowicie ważny wpływa na to jak prezentuje się kamień. Przykładowo, brylant o bardzo dobrej barwie E i dużej czystości VVS, ale o marnych proporcjach i symetrii może prezentować się wizualnie znacznie gorzej niż brylant o niskiej czystości P i barwie G. Wynika to z tego, że nieprawidłowo wyszlifowany brylant będzie źle odbijał światło i będzie prezentował się nie atrakcyjnie. W małych brylantach nie będzie to bardzo widoczne, ale przy dużych różnica wizualna może być olbrzymia. Dlatego nie warto sugerować się tylko czystością i barwą.

Każdy z 3 elementów składających się na szlif diamentu czyli: Proporcję (proportion), wykończenie (polish) i symetrię (symmetry) oceniamy osobno według następującej skali:

• Exellent – Wyśmienity
• Very good – Bardzo dobry
• Good  – Dobry
• Fair – Średni
• Poor – Zły

Brylant o jakiej jakości szlifu wybrać? W praktyce kamienie, które nie mają niżej oceny proporcji, symetrii lub wykończenia niż Good / Dobry nie musimy się obawiać. W przypadku niższych ocen, takie kamienie najlepiej zobaczyć osobiście przed zakupem.

Zasada 4C – Carat – Masa karatowa

Czym jest masa karatowa diamentów, brylantów? Co to jest Karat? Ile karatów może mieć diament? Czym są karaty?

W przypadku kamieni szlachetnych, karatami określamy masę kamienia. Polskie słowo karat to przyswojona z języka francuskiego nazwa carat. Sama nazwa ma dłuższe korzenie sięgające greckiego kerátion, poprzez arabskie qīrāṭ i włoskie carato. Nazwa pochodzi od karobu, czyli drzewa szarańczyn strąkowy. Nasiona szarańczyny mają masę około 0,2g i dawniej służyły jako wzorzec przy ważeniu kamieni szlachetnych. Wynikało to z tego, że wspomniane nasiona miały bardzo małą różnice masy między sobą i były dość precyzyjnym narzędziem pomiarowym.

Dlatego, dziś masę diamentów i innych kamieni szlachetnych określa się karatami – gdzie 1 karat to 0.2 grama. Oczywiście nikt dzisiaj nie korzysta z nasion do ważenia kamieni. Dziś możemy korzystać z bardzo precyzyjnych wag elektronicznych, które mogą określić masę kamienia z nieporównywalnie większą precyzją.

Oprócz wspomnianej zasady 4C jest jeszcze kilka aspektów, którymi warto się kierować przy wyborze diamentów. Jedną z nich jest fluorescencja diamentu.

Fluorescencja diamentu jest to poświata, którą można zaobserwować podczas wystawienia go na działanie światła ultrafioletowego. Przy świetle ultrafioletowym diament może mieć poświatę niebieską lub okazyjnie żółtą / pomarańczową. Jest to właściwość, której nie możemy w sposób sztuczny do diamentu. Około 30% dostępnych na rynku diamentów wykazuje fluorescencję. Instytut GIA wyróżnia kilka ocen fluorescencji: brak, słaba, średnia, silna i bardzo silna.

Czy diament musi mieć fluorescencje? – Nie. Jest to parametr, który może, ale nie musi wpływać na cenę kamienia. Jest to po prostu dodatkowa cecha, która w niektórych przypadkach może podnieść wartość kamienia lub ją obniżyć (np. kiedy fluorescencja nadaje mglisty wygląd). Jest to parametr, którego raczej nie używa się w ocenie wartości lub jakości – jest to kwestia indywidualnych preferencji.

Pochodzenie diamentów jest kolejnym aspektem, który może wpływać – ale nie musi na wartość diamentów. Jest to często kwestia indywidualnych preferencji bądź uprzedzeń Klientów. Często Klienci obawiają się diamentów, które w certyfikacie mają podane miejsce pochodzenia np. Indie. Niestety, często jest to bardzo mylna obawa, która nie ma uzasadnienia w praktyce.

Czy kraj pochodzenia diamentów ma znaczenie? – Niezależnie od kraju pochodzenia diamentów najistotniejszym jest, aby były to kamienie naturalne oraz jakość ich czystości, barwy i szlifu.

Na jakość, a tym samym wartość diamentów i brylantów mają wpływ:

1.  Color – Barwa diamentów – Oceniana od litery (bezbarwny) D do Z (żółty) lub określana jako fantazyjna, gdy wykracza po za tą skalę.
2.  Cut – Szlif diamentów – składający się z proporcji, wykończenia i symetrii. Każde z nich oceniane w zakresie od Exellent do Poor / Fair.
3.  Clarity – Czystość diamentów – oceniana w zakresie od LC lub FL (lupowo czysty / bez skaz) do P (skazy/inkluzje widoczne nieuzbrojonym okiem)
4.  Carat – Masa karatowa diamentów – jednostka miary, gdzie 1 karat to 0.2g
5.  Inne dodatkowe cechy diamentów takie jak np: fluorescencja (zdolność „świecenia” diamentu pod wpływem światła UV).